دیروز (۲۰ اسفند ۱۴۰۳)، با هماهنگی آقای مهندس نوربخش، دبیر خانه کشاورز استان، و تعدادی از کشاورزان حاشیه زاینده‌رود و کارشناسان آگاه به مسائل این حوضه، جلسه هم‌اندیشی با حضور آقای مالکی، دادستان شهرستان سامان، پیرامون مسائل مربوط به باغات حاشیه زاینده‌رود و با تأکید بر چگونگی مدیریت آب در سال زراعی جاری برگزار شد. موضوع اصلی جلسه، چگونگی مدیریت بحران آب در باغات حاشیه زاینده‌رود و انتقال نگرانی‌های باغداران به دادستان بود.
علاوه بر عدم بارندگی های موثر در سال جاری و کاهش چشمگیر ذخیره آب در پشت سد زاینده‌رود، سکوت و عدم توجه مدیران استان ما در برداشت بی‌رویه آب از سد زاینده رود در پاییز و زمستان سال جاری توسط بهره برداران استان اصفهان نیز این بحران را تشدید کرده است.
کارشناسان مهندسی آب معتقدند به دلیل زایش رودخانه، میزان دبی آب خروجی زاینده‌رود از نقطه صفر مرزی دو استان، برغم برداشت آب در حوضه بالادست، بیشتر از دبی آب ورودی به رودخانه در ابتدای حوضه استحفاظی استان چهارمحال و بختیاری (پائین‌تر از سد تنظیمی در جوار روستای گرمدره) است. به همین دلیل، یکی از خواسته‌های باغداران حاشیه زاینده‌رود، لحاظ کردن این موضوع در حق‌آبه و میزان آب برداشتی در بخش چهارمحال و بختیاری است. برای اثبات این ادعا، مقرر شد از امور آب منطقه‌ای استان چهارمحال و بختیاری و مرکز تحقیقات کشاورزی استان (گروه فنی و مهندسی) استعلام شود تا بر اساس آمار شش سال گذشته، میزان آب ورودی و خروجی به حوضه مربوط به چهارمحال و بختیاری مشخص گردد.
از دیگر تصمیمات جلسه، اولویت‌بندی آب موجود در پشت سد و بستر رودخانه بود که مقرر شد با هماهنگی دادستان شهرستان سامان و مقامات دو استان صورت گیرد. اولویت تخصیص آب به ترتیب شامل آب شرب، آبیاری باغات، آبیاری مزارع (گیاهان زراعی) و در نهایت آب مورد نیاز برای صنعت و سایر مصارف غیرکشاورزی باشد.
بر اساس تصمیمات همایش ۱۶ اسفند با حضور مدیران جهاد کشاورزی استان، در شهرستان سامان پیرامون راهکارهای فنی مدیریت بحران آب در حاشیه زاینده‌رود، یکی از تصمیمات جلسه فوق، عدم آبیاری باغات منطقه تا خرداد ماه بود! بدیهی است اجرای این پیشنهاد خسارت جبران‌ناپذیری به درختان میوه وارد خواهد کرد؛ چرا که این بازه زمانی (تا خرداد ماه) از لحاظ فیزیولوژیکی و آهنگ رشد درختان میوه، آثار خسارت تنش شدید کم‌آبی به مراتب بیشتر از تنش در ماه‌های تابستان خواهد بود. بنابراین، این پیشنهاد منتفی است و اصرار بر اجرای آن تنها باعث ایجاد انتظار عدم برداشت آب توسط بهره‌برداران چهارمحالی در ذهن بهره‌برداران استان اصفهان خواهد شد. آنچه مسلم است، در صورت عدم جبران کم‌آبی به علت عدم تداوم بارندگی‌های مؤثر، استراتژی مدیریت باید بر اساس زنده نگه داشتن درختان با حداقل آسیب باشد. امید است رحمت پروردگار شامل حال باغداران شود و همانند سال ۹۷، بارندگی‌های بهاری مناسبی رخ دهد و آب کافی در پشت حوضه سد زاینده‌رود ذخیره گردد. بدیهی است به‌کارگیری سایر پیشنهادات اجرایی توسط کارشناسان جهاد کشاورزی استان به منظور کاهش تبخیر و افزایش بهره‌وری آب، در مدیریت این بحران کارساز خواهد بود.
با توجه به وضعیت بحرانی کمبود آب، مقرر شد دستورات و نظارت لازم توسط دادستان محترم شهرستان با امور برق استان به منظور جلوگیری از قطعی مکرر برق در زمان برداشت آب و روشن بودن پمپاژها انجام شود؛ زیرا قطعی‌های پیش‌بینی‌نشده و ناگهانی برق در پمپاژهای برداشت آب در حاشیه زاینده‌رود در سال گذشته، موجب خسارت ده‌ها میلیاردی به سیستم برداشت آب طرح‌های حاشیه زاینده‌رود شد.
مقرر شد باغداران تمهیدات لازم برای بیمه کردن باغات خود را به منظور جبران بخشی از خسارت‌های احتمالی ناشی از سرمازدگی و خشکسالی انجام دهند.
از دیگر خواسته‌های باغداران از دادستان شهرستان، تسهیل شرایط در ایجاد بنا و ساختمان انبار یا اتاق کارگر با رعایت متراژ قانونی (با توجه به سطح زیر کشت باغ) و جلوگیری از تخریب بناهای ایجادشده برای این منظور (البته با رعایت متراژ حدود ۴۰ مترمربع برای هر باغ با حداقل مساحت یک هکتار) بود که وعده همکاری داده شد.
اهمیت تنش خشکی به عنوان عامل مستعدکننده در بروز و گسترش برخی بیمارگرها و آفات فرصت‌طلب تشریح شد و اینکه تنش شدید خشکی می‌تواند باعث افزایش خسارت توسط این عوامل شود. استفاده از ترکیبات با بنیان پتاسیم تا حدودی در کاهش آسیب ناشی از این عوامل مؤثر است، اما تنش خشکی بیش از حد ممکن است موجب تبدیل شدن برخی از این عوامل ثانویه به بیمارگرهای کلیدی گردد که حتی قابل کنترل با روش‌های شیمیایی نیستند.
به منظور مدیریت بهینه مصرف آب در حاشیه زاینده‌رود، با توجه به غیراقتصادی بودن بخشی از باغات منطقه که در عمل کارکرد فضای سبز را دارند، از سازمان جهاد کشاورزی استان انتظار می‌رود با رویکردی نظارتی به این موضوع ورود کرده و نسبت به توصیه برای واکاری باغات مذکور یا تخصیص آب مصرفی آن‌ها به باغات اقتصادی که اصول باغبانی را رعایت کرده‌اند، اقدام گردد.
روابط عمومی خانه کشاورز استان چهارمحال و بختیاری
