مسئولان و دست‌اندرکاران اعم از وزیر و بعضی معاونان، در حالی از تخصیص میلیون‌ها دلار ارز ارزان برای تولید و واردات سم و کود و تأمین نقدینگی ریالی شرکت‌های تولیدکننده داخلی سخن می‌گویند که شاهد افزایش قیمت حشره‌کش‌ها بعضاً تا 400 درصد و سموم خارجی از کشورهای آلمان، فرانسه و هلند از 300 تا 1000 درصد هستیم و اثری از دلارهای ارزان تخصیص‌یافته یا تأمین نقدینگی برای شرکت‌های تولیدکننده داخلی، در قیمت این نهاده‌های ضروری برای کشاورزان مشاهده نمی‌شود.
کود و سم به قیمت‌های مصوب به دست کشاورزان نمی‌رسد
سالاری ساردونی کشاورز پیشرو کرمانی، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز و عضو هیات رئیسه بنیاد ملی گندمکاران با بیان این مطلب با کنایه می‌پرسد: مگر چه اتفاقی در فاصله اعلام قیمت کود و سم از سوی مسئولان تا رسیدن آن‌ها به دست کشاورزان می‌افتد که انقدر غیرمنطقی و چند برابر می‌شوند و چرا وزیر یا مدیرعامل شرکت خدمات حمایتی از این اتفاقات اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند؟ سالاری می‌گوید: مگر نه این است که این اقلام و نهاده‌های ضروری به دست شرکت‌های خدماتی و نمایندگان شرکت خدمات حمایتی می‌رسند و ازآنجا باید با احتساب یک سود متعارف خدماتی به دست کشاورزان برسند؟ پس چرا انقدر بازار کود و سم آشفته است؟ این چه بازاری است که به‌رغم ادعای نظارت و کنترل دولت بر آن، کشاورزان در چنگال بی‌رحمانه مافیای توزیع و دلالان گرفتار می‌آیند؟
اعلام آمار و ارقام برای رضایت مقامات بالادست است نه کشاورزان
سالاری می‌گوید: مسئولان و وزارت جهاد کشاورزی به‌جای اعلام مکرر اختصاص فلان رقم ارز ارزان برای تولید و واردات سموم – که چه‌بسا برای رضایت مقامات بالادست باشد- بر زیرمجموعه‌های خود نظارت کنند که چگونه، سم و کودی که به ادعای آن‌ها به دست شرکت‌های خدماتی می‌دهند و توسط تمامی نمایندگی‌های مجاز نیز نظارت و کنترل می‌شوند، سر از انبار واسطه‌ها و دلالان درمی‌آورد؟
سالاری به خبرنگار ما گفت: این معادله معیوب است و یک‌طرف آن اشکال دارد، چرا تشکل‌های کشاورزی را ناظر بر این توزیع معیوب نمی‌کنند؟ چرا آمارهای توزیع کود و سم را به‌صورت شفاف برای اطلاع کشاورزان در هر استان یا شهرستان اعلام نمی‌کنند؟ وی افزود: نقش سازمان‌های جهاد استانی و شهرستانی چیست؟ چرا کمبودها را بر اساس سطوح زیر کشت انواع اقلام زراعی و باغبانی به وزیر گزارش نمی‌کنند؟ آیا قرار است با این شیوه الگوی کشت را اجرا کنند؟
کود فسفاته با منشأ داخلی هم گران به دست کشاورزان می‌رسد
این کشاورز پیشرو و عضو هیات رئیسه بنیاد گندمکاران به خبرنگار ما می‌گوید: کود فسفات تریپل که منشأ داخلی دارد، طبق قیمت مصوب باید هر کیسه 75 هزار تومان باشد اما 500 هزار تومان هم گیر نمی‌آید. همچنین کلروپتاس و سولفات نیز از 70 هزار تومان به 500 هزار تومان رسیده است. یک کشاورز که گندم کاشته است در مرحله کاشت و حسب اصولی که همگان می‌دانند باید به‌موقع کود فسفاته را به مزرعه خود و ریشه گیاه برساند، نمی‌تواند صبر کند آن‌هم صبری که ممکن است اصلاً نتیجه ندهد، لذا وارد بازار می‌شود و اگر شانس بیاورد و به یک دلال منصف برخورد کند باید 400 هزار تومان برای هر کیسه کود فسفاته پرداخت کند، حالا چه‌بسا با بدشانسی و گرمی بازار برخورد کند و بابت همین مقدار کود 600 هزار تومان پرداخت کند، ما قدر متوسط هر کیسه را 500 هزار تومان در نظر می‌گیریم و فرض می‌کنیم این کشاورز 100 هکتار زمین زراعی را زیر کشت گندم برده است که باید برای هر هکتار 4 کیسه و درمجموع 400 کیسه مصرف کند، این 400 کیسه ضرب‌در 500 هزار تومان متوسط قیمت هر کیسه کود، یعنی باید 200 میلیون تومان فقط بابت کود بپردازد!
سالاری افزود: حال فرض می‌کنیم که برداشت این کشاورز البته در زمین‌های آبی به‌طور متوسط 4 تن در هکتار باشد، به‌واقع این کشاورز 400 تن گندم از قرار هر کیلو 4000 تومان و با احتساب افت و سایر مسائل برای هر کیلو 3800 تومان از دولت دریافت می‌کند، یعنی حدود 5/1 میلیارد تومان که از این رقم باید هزینه شخم با کمباین به ازای هر هکتار یک‌میلیون تومان، بذر، سموم علف‌کش، آفت‌کش، قارچ‌کش و …، حمل‌ونقل، استهلاک ماشین‌آلات، کارگر، آب، بهره بانکی، بیمه محصول و ده‌ها رقم دیگر را پرداخت کند، آیا این فعالیت مقرون‌به‌صرفه است؟ سالاری گفت: این طرز کشاورزی، قدرت سرمایه‌گذاری و به‌روز کردن فرایند کاشت، داشت و برداشت به لحاظ تکنولوژی را نخواهد داشت و لذا کشاورزی کشور نه‌تنها پیشرفت نخواهد کرد بلکه پس می‌رود.
بیمه محصولات کشاورزی؛ بی‌پایه و پوشالی
سالاری گفت: فرض بر این است که هیچ آسیبی به محصول وارد نمی‌شود، ملخ‌ها هجوم نمی‌آورند، سیل، تگرگ، سرما و یخبندان و گرما و بادهای گرم به کشاورز و محصول آسیب نمی‌زنند! اما بیمه محصولات کشاورزی در ایران، چندان سست و بی‌پایه و پوشالی است که در صورت وقوع این عوارض طبیعی باید قید غرامت بسیار ناچیزی که می‌دهند را زد و به آن فکر نکرد! بااین‌همه، دولت بی‌آنکه به واقعیت آنچه در صحنه بیمه محصولات کشاورزی و پرداخت غرامت رخ می‌دهد نگاه کند، موضوع بیمه فراگیر که همان بیمه اجباری است را بر کشاورزان تحمیل می‌کند.
این کشاورز پیشرو گفت: اصل بیمه محصولات کشاورزی برای داشتن یک کشاورزی پیشرفته و مدرن ضروری است اما نه به این شکل که غالباً یک‌دهم خسارت وارده را پرداخت می‌کنند!
اگر کشت نکنیم چه کنیم؟ ما کشاورزیم!
سالاری در ادامه بحث خود و نگرانی‌هایش در مورد وضعیت پیش‌آمده برای کشاورزی کشور می‌گوید: شاید گفته شود که اگر فعالیت کشاورزی به‌ویژه در حوزه زراعت زیان می‌دهد یا از حاشیه سود اندکی برخوردار است، چرا می‌کارید؟ باید گفت ما کشاورز هستیم و به‌جز کشاورزی کار دیگری نداریم، باید مانند هر شغل دیگری بتوانیم خرج خانواده و فرزندان را تأمین کنیم.
افزایش چند برابری قیمت سموم علف‌کش و …
سالاری به قیمت انواع علف‌کش‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: سموم سوپرگالانت برای هر لیتر یا یک کیلو 220 هزار تومان، اکسی فلورمن 360، لینوون پودری 280، آترازین 146، برومایسید 280، پاراکوات یک لیتری 113 و … می‌باشد. ایشان همچنین به مواردی از حشره‌کش‌ها اشاره کرد و گفت: مثلاً کلر پیریفوس 170 هزار تومان برای یک لیتر و به ترتیب دلتامترین فلزی 148، دلا مترین فلزی 145 و فینیترایتون 473 هزار تومان در هر لیتر برای مصرف‌کننده تمام می‌شود.
سالاری به قیمت کنه‌کش‌ها و قارچ‌کش‌ها اشاره و تأکید کرد: با توجه به افزایش حدود 220 درصدی اقلام موردنیاز برای دست‌یابی به یک بهره‌وری خوب می‌بایست دولت در قیمت خرید تضمینی گندم تجدیدنظر کند و شرایط کشاورزان را دریابد.
سالاری افزود: سم تاپیک سال گذشته 60 هزار تومان به دست ما می‌رسید و امسال قیمت آن 230 هزار تومان است یعنی 220 درصد افزایش قیمت داشته است، سم دلتامیزین سال قبل 50 هزار تومان بوده است حالا 150 هزار تومان و پرمترین سال قبل 55 هزار تومان بوده و امسال 165 هزار تومان یعنی حدود 300 درصد افزایش قیمت داشته است. این موارد آشکار می‌سازد که کشاورزان برای بسیاری از نهاده‌هایی چون کود و سم و انواع علف‌کش‌ها قارچ‌کش‌ها و موارد دیگر حداقل با 250 تا 300 درصد افزایش قیمت مواجه هستند.
سالاری لیست کاملی از انواع قیمت تجاری کود، سم و موارد دیگر که از سوی شرکت‌های معتبر به کشاورزان عرضه می‌شوند را در اختیار کشاورزی آینده جهان (کاج پرس) قرار داد که در پایان این مصاحبه خواهید دید.
سالاری در جمع‌بندی نهایی گفت: وزارت جهاد کشاورزی اعم از وزیر یا مدیران شرکت‌های متولی کود و سم یا معاونان ایشان نمی‌توانند فقط با اعلام آمار و ارقامی که با واقعیت هم فاصله دارند و برای رضایت و جلب نظر مقامات بالادست در رسانه‌ها اعلام می‌شوند مشکل کشاورزی مملکت را حل کنند، آمار کشاورزی واقعی بر روی زمین رخ می‌دهد. وی تأکید کرد: آنچه گفته شد بخشی از مسائل و مشکلات کشاورزان است که وزارتخانه باید به آن توجه کند. همچنین لازم است مجلس به‌عنوان نهادی که می‌بایست از حقوق مردم ازجمله کشاورزان دفاع کند وارد بحث وضعیت کنونی کشاورزی کشور شود.