هنگامی که سیدجواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی در سفر استانی به گیلان در هشتم بهمن‌ماه ۱۴۰۰ با اشاره به اهمیت خودکفایی در تولید برنج در دولت سیزدهم اعلام کرد که در همین راستا قراردادی به ارزش تقریبی ۳میلیارد دلار با قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص) برای این منظور امضا شده است، بلافاصله واکنش‌های زیادی را در بین جامعه و کارشناسان برانگیخت و بسیاری شاید بدون آگاهی از جزئیات این موضوع، شمشیر تیز انتقاد برکشیدند که قرارگاه خاتم را چه به تولید برنج و آن هم در این سطح گسترده؟! و برخی نیز به تلخی گفتند که با این اوضاع وزارتخانه به قرارگاه سپرده خواهد شد.
این موج‌ خبری به‌سرعت در حال درنوردیدن ساحل افکار عمومی بود که دو روز بعد یعنی یازدهم بهمن‌ماه، قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص) با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد که «این قرارگاه هیچ برنامه‌ای برای ورود به حوزه کاشت و تولید برنج ندارد، بلکه موضوع را از طریق احداث زیرساخت‌های بخش کشاورزی و ارتقای بهره‌وری در این حوزه دنبال می‌کند» و به نوعی جزئیات خبر بیان شده توسط ساداتی‌نژاد را مطرح کرد.

توان اجرایی بالای قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص)

در گفت و گویی با دکتر عیسی کلانتری،‌ وزیر اسبق کشاورزی و نیز رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست، این موضوع را مطرح کردیم که وی ضمن استقبال از طرح همکاری وزارت جهاد کشاورزی با قرارگاه خاتم الانبیاء آن را یک اتفاق مبارک دانست.
عیسی کلانتری با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین مشکلات بخش کشاورزی، عدم ورود سرمایه به این بخش است، گفت: از هر سرمایه‌ای که به بخش کشاورزی وارد می‌شود استقبال می‌‎کنیم.
وی در مورد قرارگاه خاتم‌الانبیاء نیز گفت: این قرارگاه از توان اجرایی بسیار بالایی برخوردار است و توان انجام چنین پروژه عظیمی را دارد و می‌توانم بگویم که یکی از بزرگ‌ترین پیمانکاران دنیا است و به‌خوبی از عهده کار برمی آید. ضمن اینکه سرمایه را از محل تهاتر نفت به طرح تزریق می‌کند. وزارت جهادکشاورزی نیز باید درایت لازم را داشته باشد تا از این موقعیت به‌خوبی استفاده نماید.
کلانتری توضیح داد: با این مقدار سرمایه (۳میلیارد دلار) می‌توان تمام ۴۰۰هزار هکتار برنج‌زار دو استان شمالی یعنی گیلان و مازندران را تسطیح، یکپارچه‌سازی و زهکشی کرد و امکان کشت دوم برنج، سیب‌زمینی، چغندرقند یا دیگر محصولات متناسب با منطقه را فراهم کرد که شرایط بسیار خوبی در اختیار کشاورزان و کشور قرار خواهد داد.
دبیرکل خانه کشاورز توضیح داد: افزایش تولید برنج اگر در دو استان مازندران و گیلان انجام شود، بسیار منطقی است اما با توجه به مسائل کم آبی، به هیچ عنوان نباید استان های دیگر مد نظر باشند.

مطالعات طرح در دهه۶۰

آخرین وزیر کشاورزی به این نکته نیز اشاره کرد که طرح مطالعاتی یکپارچه‌سازی و زهکشی اراضی گیلان و مازندران، در دهه ۶۰ توسط سازمان بین‌المللی «جایکا» (البته برای برخی مناطق) انجام شده بود که گرچه در حدود ۱۰هزار هکتار آن هم اجرا شد اما به دلیل نبود بودجه تاکنون مسکوت مانده است و اکنون با این مقدار سرمایه و ورود پیمانکار عظیمی مانند قرارگاه خاتم الانبیاء باید از شرایط ایجاد شده حداکثر بهره‌برداری صورت گیرد؛ کارفرما، یعنی وزارت جهادکشاورزی باید بر مبنای فنی و درست عمل کند و نظارت مناسبی بر اجرای آن داشته باشد. برای این طرح باید وزارت جهاد کشاورزی خط و مشی را تعیین کند و یک مدیریت بسیار قوی بالای سر آن قرار دهد؛ زیرا «با بچه‌بازی این کار پیش نمی‌رود».

اعلام آمادگی برای همکاری

کلانتری افزود: کشاورزان نیز باید از این طرح استقبال کنند و خود ما نیز حاضر هستیم که هر کاری که از دست‎مان برآید هم به وزارت جهادکشاورزی و هم به قرارگاه خاتم الانبیاء کمک کنیم.
وی گفت: توسعه مکانیزاسیون قیمت تمام‌شده برنج را حتما کاهش خواهد داد و قدرت مالی کشاورزان را بالا خواهد برد و جلوی تغییر کاربری اراضی نیز گرفته می‌شود. در حال حاضر و در شرایط عادی ۱۱۰ روز نفر کارگر برای هر هکتار برنج نیاز است که با اجرای صحیح این طرح، نیاز به کارگر تا حدود ۲۰ روز نفر کاهش می‌یابد.
کلانتری در مورد چگونگی افزایش تولید برنج نیز توضیح داد: از نظر بهره‌وری در یک کشت برنج افزایش چندانی اتفاق نمی‌افتد؛ چراکه در حال حاضر از بهره‌وری خوبی در مورد برنج در استان‌های گیلان و مازندران برخورداریم و افزایش تولید از کشت دوم حاصل می‌شود، ضمن اینکه هزینه تولید کاهش و قیمت تمام‌شده پایین خواهد آمد.
وی اضافه کرد: حدود ۱۰درصد بهره‌وری بالا خواهد رفت که تقریبا ۱۲۰هزارتن افزایش تولید از این محل اتفاق می‎افتد و حدود ۵۰۰هزار تن نیز از کشت دوم در ۲۰۰ هزار هکتار به‌دست خواهد آمد. ضمن اینکه در ۲۰۰هزار هکتار باقی‌مانده نیز می‌توان برای محصولات دیگر مانند سیب‌زمینی و… برنامه‌ریزی کرد.